Tι θέλει να μας πει η Εικόνα ;

Tι θέλει να μας πει η Εικόνα ;

Είναι σάν νά λέει ή εικόνα: αύτό πού βλέπετε στήν ίστορία είναι μία πραγματικότητα πού άντιλαμβάνονται οί αισθήσεις σας, δέν είναι όμως ή πλήρης άλήθεια τών όντων. 'Η άλήθεια θά φανη όταν τά όντα θά εχουν νικήσει τήν φθορά. 'Η Ανάσταση τοϋ Χριστοϋ κατέστησε σαφές ότι τά κτιστά όντα βρίσκονται σέ μία μεταβατική φάση, όσο είναι θνητά. Μόνο άν βρεθη τρόπος νά ύπάρξουν αιώνια, θά είναι καί άληθινά. "Ο,τι ύπηρχε καί τώρα δέν ύπάρχει πιά, είναι σάν νά μήν ύπηρξε. Πραγματικά ύπάρχει κάτι μόνο άν ύπάρχει γιά πάντα. Τότε μόνο είναι άληθινό.

Τό βίωμα της Άναλήψεως έξ άλλου εμαθε τούς Αποστόλους, ότι ο ’Ιησοϋς Χριστός είναι κυρίως μία έσχατολογική άλήθεια καί πραγματικότητα πού θά τήν προσμένουν νά φανερωθη στό μέλλον. 'Ο Χριστός δέν είναι μόνο ή δική Του Ανάσταση,


άλλά καί κοινή άνάσταση ολόκληρου τού άνθρωπίνου γένους. Ή εικόνα λοιπόν συνδέεται καί μέ τήν ίστορία (γεγονότα τής σωτηρίας) άλλά καί μέ τήν εσχατολογία (όντολογικό νόημα καί άλήθεια των ίστορικων γεγονότων, οπως θά φανή στά εσχατα).

"Οταν προσκυνούμε τήν είκόνα τού Χριστού, τόν νοιώθουμε σάν τόν άνθρωπό μας. Δέν είναι κάτι άόρατο, άπιαστο καί υπερφυσικό, άλλά βλέπουμε στήν είκόνα εναν άνθρωπο μέ σάρκα καί όστα. Άρχίζουμε μέ άφετηρία τήν άνθρώπινη φύση, τής οποίας τά ίδιώματα είναι περιγραπτά. "Οταν πάλι προσκυνούμε τόν εγχριστωμένο καί χριστοποιημένο άνθρωπο πού είναι ο είκονιζόμε- νος άγιος, τόν νοιώθουμε κι αύτόν σάν δικό μας. Άλλά υπάρχει καί μία σημαντική διαφορά. Είναι θεωμένος, στεφανωμένος μέ τόν φωτοστέφανο, άναστημένος, εσχατολογικός. Ή ποιμαντική καλεΐται νά άξιοποιήσει τήν διττή φύση τής είκόνος, τήν ίστορική καί ταυτόχρονα εσχατολογική. Βλέποντας τήν είκόνα τού Χριστού, νά μάθουμε νά διαβάζουμε μέσα σ αύτήν τήν άπειρη άγάπη καί ταπείνωση τού Θεού γιά τή σωτηρία μας. Καί βλέποντας τήν είκόνα τού άγιου πού είναι άνθρωπος σάν καί μας, νά δούμε α) τή δυνατότητα πού άνοίγεται νά σωθούμε καί νά θεωθόυμε καί εμεΐς καί β) τή δυνατότητα νά δούμε τόν συνάνθρωπό μας (πού ενδεχομένως δυσκολευόμαστε νά δεχθούμε καί νά άγαπήσουμε), ώς δυνάμει άγιο πού θά τόν συναντήσουμε άν μας άξιώσει ο Θεός, στή Βασιλέιά Του καί θά είμαστε μαζί του γιά πάντα ώς συγκάτοικοι τού παραδείσου. Μπορούμε νά προβληματίζουμε τούς πιστούς εκκινώντας άπό τήν ίστορική καί ταυτόχρονα εσχατολογική διάσταση τής είκόνος.

Γιά παράδειγμα ή είκόνα τού Άγιου Νεκταρίου δείχνει καί τόν Νεκτάριο τής ίστορίας, άλλά κυ¬ρίως τόν φανερώνει (διά τής παράξενης τεχνοτροπίας τού φωτός της) καί ώς εσχατολογικό άνθρωπο. Δέν είναι στήν είκόνα ο θνητός Νεκτάριος τού παρελθόντος, άλλά ο μέλλων νά άναστηθεΐ 'Άγιος Νεκτάριος τών εσχάτων. Άν αύτό τό εφαρμόσουμε γιά παράδειγμα στόν γείτονά μας, μέ τόν οποΐο πολλές φορές διαπληκτιζόμαστε, πού θά οδηγηθούμε; Άν τόν γείτονα, μέ τόν οποΐο γειτονεύουμε άλλά καί διαπληκτιζόμαστε, δέν τόν συγχωρήσουμε κατά τή διάρκεια τής συμβιώσεώς μας μέσα στήν ίστορία, τότε πώς θά τόν άντιμετωπίσουμε άν τόν συναντήσουμε άναστημένον στά εσχατα, πώς θά μπορέσουμε νά γειτονέψουμε αίώνια στόν πα-ράδεισο; Άν δέν συγχωρεθούμε κατά τήν επίγεια ζωή μας δέν θά συν-χωρέσουμε (δέν θά μπορέσουμε νά χωρέσουμε μαζί) μέσα στήν κοινωνία τής Άγάπης, πού είναι ή Βασιλεία τού Θεού.

Τοϋ Πρωτοπρεσβυτέρου Σταματίου Σκληρη,
Δρος Θεολογίας