Τελική απάντηση στον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερώνυμο

του Χρίστου Παναγιώτου

Σεβασμιώτατε,
Χριστός ανέστη!

Θα ήθελα να Σας ευχαριστήσω από τα βάθη της καρδιάς μου, επειδή βρήκατε έστω και λίγο χρόνο, μέσα στο τόσο πιεστικό πρόγραμμα ενός Επισκόπου, κυρίως όταν πλησιάζει η Μεγάλη Εβδομάδα, για να απαντήσετε [1] στην επιστολή, που Σας έστειλα [2].
Σίγουρα ο Επίσκοπος υπάρχει, για να κρατά την πόρτα της Εκκλησίας ανοικτή, δείχνοντας την αγάπη Της σε όλους, αλλά αυτό πρέπει γίνεται πάντα υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, που η ίδια η Εκκλησία έθεσε. Υπήρξαν άγιοι Επίσκοποι της Εκκλησίας μας (π.χ. άγιος Αμβρόσιος Μεδιολάνων), που έκλεισαν τις πόρτες, ακόμα και σε Αυτοκράτορες, αλλά και σε αμετανόητους αιρετικούς Πατριάρχες. Υπάρχει, επίσης, το παράγγελμα της Θείας Λειτουργίας «Τάς θύρας, τάς θύρας ἐν σοφίᾳ πρόσχωμεν», στο άκουσμα του οποίου οι διάκονοι στα πρωτοχριστιανικά χρόνια έβγαζαν έξω από το Ναό τους κατηχουμένους και γενικώς τους αμυήτους, και έκλειναν τις πόρτες του Ναού, πράξη η οποία κακώς ατόνισε στη συνέχεια μέχρι και σήμερα.
Παραλλήλως, ισχύει η εντολή του Κυρίου μας στο κατά Ματθαίον άγιο Ευαγγέλιο «μή δώτε τό ἅγιον τοῖς κυσί, μηδέ βάλητε τούς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτούς ἐν τοῖς ποσίν αὐτῶν καί στραφέντες ρήξωσιν ὑμᾶς» [3], δηλαδή «ό,τι είναι άγιο, μή τό δώσετε στά σκυλιά, καί τά μαργαριτάρια σας μή ρίξετε στούς χοίρους, γιά νά μή τά καταπατήσουν μέ τά πόδια τους, καί γυρίσουν καί σας ξεσχίσουν». Ποιοι είναι οι σκύλοι και ποιοι οι χοίροι; Σκυλιά  ονομάζει αυτούς, που ζουν με αθεράπευτη ασέβεια, όπως οι αιρετικοί και αλλόθρησκοι. Ενώ χοίρους αυτούς, που ζουν αμαρτωλή ζωή μέσα στον βόρβορο των παθών. Και γιατί δεν πρέπει όλοι αυτοί να μάθουν; Διότι, θα γίνουν περισσότεροι θρασείς, δεν μπορούν εκ φύσεως να τα κατανοήσουν όλα αυτά και γι’ αυτό θα τα χλευάσουν. Είναι προτιμότερο αυτοί να μη μάθουν. Το γουρούνι δεν ξέρει τι είναι το μαργαριτάρι, ούτε τι αξία έχει. Έτσι, σίγουρα θα το καταπατήσει. Με τον ίδιο τρόπο και τα άγια εμπαίζονται από εκείνους, που έχουν αυτή την ψυχική διάθεση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο και τα μυστήρια τα τελούμε κεκλεισμένων των θυρών για τους αμυήτους. Με τη συνάφεια αυτή, σχετίζεται, όπως πολύ καλά θα γνωρίζετε, μιας και το μαθαίνουμε από τα σχολικά μας βιβλία [4], και η Μασονία, η οποία αντιμετωπίζεται από την Εκκλησία ως θρησκεία, ασυμβίβαστη με την Ορθοδοξία. Ακολουθεί το Ρόταρυ, το οποίο σχετίζεται με την Μασονία.
Σίγουρα, Σεβασμιώτατε, δεν μπορείτε να τα γνωρίζετε όλα. Ουδείς παντογνώστης, παρά μόνο εις, ο Θεός. Συγχωρήστε μου, όμως, την αδυναμία, διότι δεν καταλαβαίνω τη φράση Σας «μονοφωνικά και μονοδιάστατα», όπως χαρακτηρίζετε την παράθεση των πηγών μου για το Ρόταρυ. Η βασική απόφαση του κειμένου μου προέρχεται από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος. Υπάρχουν εγκύκλιοι και από μεμονωμένες Μητροπόλεις. Επίσης, ο καλύτερος ερμηνευτής της Αγίας Γραφής και των Αγίων Πατέρων και μέγιστος αντιαιρετικός θεολόγος, πολέμιος των ποικίλων αιρέσεων και της παναιρέσεως του Οικουμενισμού, άγιος Γέρων κυρός Αθανάσιος Μυτιληναίος, ο οποίος εκόσμησε και ελάμπρυνε όχι μόνο την Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης και Τυρνάβου, αλλά και ολόκληρη την Εκκλησία, αναφέρει κι άλλες αρνητικές αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου για το Ρόταρυ [5]. Απλώς πίστευα ότι, έστω και μόνο μία, θα ήταν αρκετή για Σας. Το απόσπασμα της πηγής μου, το οποίο Σας παρέθεσα, είναι δημοσιευμένο στο βιβλίο του κ. Ψαλτάκη, «Απειλή για την Ορθοδοξία μας (αντιαιρετικός οδηγός)», καθώς και αναρτημένο στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Γλυφάδας. Μήπως δεν είναι έγκυρο; Είναι κείμενο αμφισβητήσιμο; Αν όντως είναι έγκυρο και όχι πλαστό, και η απόφαση της Ιεράς Συνόδου πράγματι είναι αυτή, που αναγράφεται στο κείμενο, τότε ποιο είναι το πρόβλημα; Να την θεωρήσουμε ως ουδέποτε γενομένη, επειδή είναι μόνο μία ή επειδή δεν συμπεριλήφθηκε στους καταλόγους;
Πέραν τούτου, είναι αλήθεια ότι στους καταλόγους της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων, τους οποίους είχα υπόψιν, δεν αναφέρεται το Ρόταρυ. Ωστόσο, δεν υπάρχει μέχρι σήμερα κάποια απόφαση, που να αναιρεί την προηγούμενη. Απεναντίας, υπάρχουν κι άλλες, όπως προανέφερα. Στους καταλόγους, που αναφέρατε, δεν υπάρχουν ούτε και αιρέσεις, που έχουν καταδικαστεί από Οικουμενικές Συνόδους, όπως ο Παπισμός, ο Μονοφυσιτισμός και άλλες. Υπάρχουν κάποιες νεοπροτενσταντικές ομάδες, αλλά δεν υπάρχει ούτε, π.χ., ο Αγγλικανισμός, αίρεση που επιτρέπει και γυναίκες «ιέρειες» και «επισκοπίνες». Δεν υπάρχει ούτε η Μασονία, που έχει καταδικαστεί επανειλημμένως, πάλι από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, της οποίας το Ρόταρυ θεωρείται «νηπιαγωγείο» της, προθάλαμός της. Επειδή, λοιπόν, δεν περιλαμβάνονται στους προαναφερομένους καταλόγους, παύουν αυτομάτως να είναι αιρέσεις ή θρησκείες; Εν τέλει, θα μπορούσατε να μου εξηγήσετε τον λόγο, που δεν συμπεριλαμβάνονται στους καταλόγους; Τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση με το θέμα της υπακοής;
Φυσικά, με τα δικά Σας δεδομένα, που παραθέσατε, σωστά πράξατε. Δεν υπήρχε κάποιος πειστικός λόγος να αρνηθείτε, κάπου να στηριχτείτε, και θα βρισκόσασταν σε δύσκολη θέση, καθώς θα δεχόσασταν τρομερές πιέσεις από τα ΜΜΕ, και ενδεχομένως από τους πολιτικούς και κοσμικούς ανθρώπους. Ευελπιστώ, όμως, ότι η επιστολή μου θα αποτελέσει αφορμή, για να ερευνήσετε ενδελεχώς το θέμα, δεδομένου ότι υπάρχει πλουσιότατο υλικό, βιβλιογραφία, καθώς και τεκμηριωμένες απόψεις αγιασμένων Πατέρων, όπως των μακαριστών Γερόντων Αθανασίου Μυτιληναίου (βλ. προηγούμενο σύνδεσμο) και Χαραλάμπους Βασιλοπούλου (βλ. «Το ξεσκέπασμα του Ρόταρυ») κ.ά. Πιστεύω ότι έχετε μεγάλη ευαισθησία, εγρήγορση και ανησυχία, καθότι ο Κύριός μας θα ζητήσει από Εσάς τις ψυχές της Μητροπόλεώς Σας, που ενδεχομένως θα οδηγηθούν στην απώλεια. Φυσικά, το απεύχομαι! Ευχής έργον θα ήταν να ερευνήσετε σε βάθος όλο αυτό το υλικό, για χάρη και προστασία του ποιμνίου Σας, και να προβείτε στις κατάλληλες ενέργειες, για να αναδείξετε και πάλι το θέμα στην Ιερά Σύνοδο, της οποίας είστε μέλος.
Το ότι η οργάνωση αυτή δεν είναι μια οργάνωση, που αποτελείται από Ορθοδόξους, αποδεικνύεται και από τις πρόσφατες (29-11-2018) δηλώσεις του Διοικητή της 2484 Ροταριανής Περιφέρειας κ. Θεοδώρου Ασπασίδη: «Στόχος μας είναι να έρθουμε πιο κοντά στην Εκκλησία. Είναι μύθος αυτό, που ακούγεται, ότι πρέπει να είσαι άθεος, για να μπεις στους Ρόταρυ. Απεναντίας οι πόρτες των Ρόταρυ είναι ανοικτές από τη στιγμή, που οι ενδιαφερόμενοι πιστεύουν, είναι σωστοί επαγγελματίες και γενικότερα είναι χρηστών ηθών, δεν έχουν το παραμικρό ψεγάδι στην κοινωνία. Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος χριστιανός ορθόδοξος, αλλά να πιστεύει σε κάποια θρησκεία. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, όταν οι Ρόταρυ παγκοσμίως αριθμούν 1.225.000 μέλη. Είμαστε ένας διεθνής ανθρωπιστικός οργανισμός» [6]. Το πρώτο, που θα ήθελα να σχολιάσω, είναι ότι οι δηλώσεις αυτές δικαιώνουν πλήρως την απόφαση της Ιεράς Συνόδου της 29^ης-11-1958. Το δεύτερο σχόλιό μου είναι ότι ο Κύριός μας, στην μέλλουσα Κρίση, θέτει ως ελάχιστο κριτήριο για την κατάταξη στον Παράδεισο, την φιλανθρωπία, που γίνεται στο Όνομά Του και μόνο. Όταν δηλαδή, στα πρόσωπα των εμπερίστατων συνανθρώπων μας, βλέπει κανείς τον Χριστό. Και το τρίτο, ότι οι συνεστιάσεις των Ροταριανών δεν είναι όπως των άλλων Συλλόγων, που αναφέρατε, αλλά τα μέλη, που παρευρίσκονται σε αυτές, ανήκουν σε διάφορες πίστεις και θρησκείες. Αυτό φυσικά είναι θεμιτό από την Διοίκησή τους, διότι στόχος τους είναι ἡ προώθηση του συγκρητισμού. Τα δε πιστεύω και οι στόχοι τους ταυτίζονται με αυτά της Μασονίας. Επομένως, η προσευχή τους σε ποιόν Θεό αναπέμπεται;
Αδυνατώ να ἀντιληφθῶ, Σεβασμιώτατε, την κατ’εμέ ατυχή και ανυπόστατη διάκριση, πού κάνετε, μεταξύ αναπέμψεως προσευχής και ευλογίας του τραπεζιού του δείπνου. Η ευλογία από τον κληρικό Σας του δείπνου των Ρόταρυ, με δεδομένο ότι τα μέλη τους δεν είναι απαραιτήτως και μόνο Ορθόδοξα, με την εκφώνηση της Κυριακής Προσευχής «Πάτερ ἡμῶν…» καί της ευχής «Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν εὐλόγησον τήν βρῶσιν καί τήν πόσιν τῶν δούλων σου…», δεν συνιστά προσευχή και μάλιστα προσχεδιασμένη και προμελετημένη συμπροσευχή με Ροταριανούς, η οποία απαγορεύεται από τους Ιερούς Κανόνες και τους Αγίους Πατέρες; Επιτρέπεται η συμμετοχή, υπό τέτοιες προϋποθέσεις, Ορθοδόξου Κληρικού; Μήπως οι Ροταριανοί έχουν και αναγνωρίζουν ως κοινό Πατέρα τους τον Άγιο Τριαδικό Θεό των Ορθοδόξων, για να δικαιούνται να εκφωνηθεί από Ορθόδοξο Κληρικό στον χώρο τους το «Πάτερ ἡμῶν…»; Σίγουρα όχι. Μήπως οι Ροταριανοί είναι δούλοι του μοναδικού αληθινού Τρισυποστάτου Θεού των Ορθοδόξων, για να δικαιούνται να ευλογηθεί από Ορθόδοξο Κληρικό η βρώση και η πόση τους; Αναμφισβήτητα όχι. Απ’ ότι διάβασα σε Ορθόδοξα Ιστολόγια, και απ’ ότι άκουσα σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις, υπήρξε γενικά αντίδραση, για αυτή την συμμετοχή της Μητροπόλεώς μας στη ροταριανή συγκέντρωση και μάλιστα με τον συγκεκριμένο Ιερέα, τον οποίο, μετά το γεγονός αυτό, προχειρίσατε πνευματικό (30/4/19). [7]
Για το δεύτερο συμβάν, θεωρώ ότι σίγουρα έχετε αγαθές προθέσεις. Σίγουρα, όμως, καταλαβαίνετε τις δικαιολογημένες ανησυχίες μου. Δεν είχα υπόψιν μου άλλη τέτοια εκδήλωση, με μουσικό όργανο εντός Ιερού Ναού, στη Μητρόπολή μας, και ξαφνιάστηκα. Γιατί, να γίνεται εκδήλωση με ύμνους, που, όπως γράφετε, «δέν εἶναι ὕμνοι τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μέν, ἔχουν ὅμως, ἀφορμή τή χριστιανική Πίστη καί στίχους κατάλληλους» και να μην ψαλλούν οι ωραιότατοι εκκλησιαστικοί ύμνοι της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής και της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος, ενδεδυμένοι με βυζαντινή μουσική; Ξαφνιαστήκατε με την αναφορά μου στις εκκοσμικευμένες εκδηλώσεις «παπικού τύπου», ίσως επειδή δεν έχετε παρακολουθήσετε τα δρώμενα στην γειτονιά μας, την Ευρώπη, που σιγά-σιγά έρχονται και στην πατρίδα μας. Για να προσελκύσουν κόσμο στους ναούς τους οι Παπικοί, οργανώνουν μέχρι και επιδείξεις κλόουν και άλλα εντελώς ακατάλληλα θεάματα. Το διαδίκτυο είναι γεμάτο με σχετικές φωτογραφίες και βίντεο! Ξεκίνησαν, όμως, από θρησκευτικές συναυλίες. Ταπεινή μου γνώμη είναι ότι δεν χρειάζονται τραγούδια και τέτοιου είδους εκδηλώσεις, για να νοιώσει κάποιος τον Ναό σαν το σπίτι του. Υπάρχουν τόσες δράσεις, που μπορούν να γίνουν με βάση την ενορία, το ναό και το πνευματικό κέντρο. Η ιστορία έχει δείξει ότι οι διάφορες μεταβολές, γίνονται σταδιακά, βαθμιαία. Οπότε, σήμερα ξεκινάμε με ένα πιάνο, αύριο προσθέτουμε ένα βιολί, και μεθαύριο ενδεχομένως μια κιθάρα. Δεν λέω πως είναι στις προθέσεις Σας. Απλώς καταγράφω αυτό, που παρατηρείται γενικώς. Το κάθε τι χαλαρώνει σιγά-σιγά, και, όταν παγιώνεται, κατόπιν δεν φαίνεται αρκετό. Το ένα δεν πειράζει, το άλλο δεν πειράζει και έτσι φθάνουμε σε πλήρη αλλοίωση. Αυτό ήδη είναι πασιφανές με την αταξία, που παρατηρείται στους Ορθοδόξους Ναούς μας: ανάμειξη ανδρών και γυναικών, άσεμνη ενδυμασία. Πράγματα, που έχουν παγιωθεί και έρχονται σε αντίθεση με το θέλημα του Θεού.
Συγχωρέστε με, επειδή τα γράφω έτσι απλά, αλλά έτσι τα αισθάνομαι. Ο Ναός είναι ο Οίκος του Θεού, και ως τέτοιον πρέπει να τον αισθανόμαστε. Και, επειδή ο Θεός είναι ο Πατέρας μας, πρέπει να αισθανόμαστε ότι βρισκόμαστε στο σπίτι μας. Με άλλα λόγια, πρέπει να αισθανόμαστε σαν το σπίτι μας, αλλά ταυτόχρονα, δεν πρέπει να αισθανόμαστε σαν το σπίτι μας, αλλά στο σπίτι του Θεού· να αισθανόμαστε την ιερότητα του χώρου, στον οποίο σε κάθε Θεία Λειτουργία βρίσκεται παρών, αυτοπροσώπως, θα λέγαμε, ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός και οι Αγγελικές Του δυνάμεις! Αυτή την ιερότητα θέλει να διαφυλάξει και ο 97^ος Ιερός Κανόνας της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, ο οποίος πράγματι ολόκληρος είναι έτσι, όπως τον παραθέσατε στην απαντητική Σας προς εμέ επιστολή, και, σύμφωνα με τον «Κώδικα Ιερών Κανόνων» του Πρ. Ακανθόπουλου, σημαίνει: «Προστάζουμε να διώχνονται από τα ‘‘κατηχούμενα’’, που ανήκουν στους σεβαστούς ναούς, όσοι κατοικούν εκεί μαζί με τη γυναίκα τους ή με άλλο τρόπο κάνουν τους ιερούς χώρους δημόσιους χωρίς διάκριση και τους περιφρονούν και μένουν σ’ αυτούς περιφρονώντας τους. Κι αν κανείς δεν το τηρήσει αυτό, αν είναι κληρικός, να καθαιρείται, κι αν είναι λαϊκός, να αφορίζεται». Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, ερμηνεύοντας τον ανωτέρω Κανόνα στο βιβλίο «Ιερόν Πηδάλιον», σημειώνει: «Ιερούς τόπους δεν ονομάζει εδώ ο Κανών τους θείους Ναούς, αλλα τας περί τον θείον Ναόν κατοικίας, οποία εισί τα λεγόμενα Κατηχούμενα, εις τα οποία μερικοί εκατοίκουν με τας γυναίκας των, και εμεταχειρίζοντο αυτά, ωσάν τους κοινούς άλλους τόπους, αδιακρίτως, ήτοι χωρίς να κάμνουσι διαφοράν αναμέσον αγίου και βεβήλου τόπου. Δια τούτο προστάζει να αποδιώκωνται οι τοιούτοι από αυτά. Όποιος δε δεν ήθελε φυλάξει τούτο, Κληρικός μεν ων, ας καθαίρεται, λαϊκός δε, ας αφορίζεται». Αν δεν επιτρέπεται να μεταβάλλουμε τα κατηχούμενα, δηλαδή τα κτίσματα πέριξ του Ναού σε δημόσιους χώρους, πόσο μάλλον τους Ιερούς Ναούς; Το ίδιο ισχύει και για το παράθεμα από τον Ιερό Χρυσόστομο. Ελπίζω να μην θεωρείτε ακόμη ότι ο Ιερός αυτός Κανόνας είναι άσχετος με το θέμα μας.
Εν κατακλείδι, Σεβασμιώτατε, Σας βεβαιώνω ότι εμείς, όλη η Εκκλησία, κλήρος και λαός, θα βρισκόμαστε πάντοτε σε εγρήγορση. Τόνισα την προηγούμενη φράση, διότι, κατά γενική ομολογία, ο ακατήχητος και εν αγνοία λαός μας, έχει καταντήσει, ακούγοντας την λέξη «Εκκλησία», να εννοεί και να την ταυτίζει, μόνο μ’ Εσάς, τους Αρχιερείς, τους Πατριάρχες, τους Αρχιεπισκόπους, τους Μητροπολίτες και τους Επισκόπους! Η Εκκλησία, όμως, είναι Σώμα Χριστού, πού έχει Κεφαλή και Αρχηγό Της τον Θεάνθρωπο Χριστό και μέλη Της τον ευσεβή κλήρο και τον φιλόχριστο λαό, τους ζώντες και τους κεκοιμημένους εν Χριστώ. Γι’ αυτό και δεν πρόκειται να νικηθεί, να σβήσει ποτέ, πράγμα απολύτως σίγουρο, εάν είχε «αφεντικά» ανθρώπους!
Σεβασμιώτατε,
Τα ανωτέρω καταθέτω στην αγάπη Σας ως τελική απάντηση προς Εσάς, και συγχωρέστε με, επειδή επλάτυνα τον λόγο μου, θέλοντας να αναλύσω τις απόψεις μου, για να Σας δώσω να καταλάβετε καλύτερα τί εννοούσα.

Χριστός ἀνέστη!
Με υιϊκή αγάπη,
εκζητώντας τις πατρικές Σας ευχές,
Χρίστος Παναγιώτου

• [1] https://www.larissanet.gr
• [2] https://www.larissanet.gr
• [3] Ματθ. 7, 6.
• [4] «γ) Η άποψη της Εκκλησίας… Η άποψη της Ορθόδοξης Εκκλησίας για τον Τεκτονισμό βασίστηκε στην Αγία Γραφή και στην Παράδοση, καθώς και στα επίσημα κείμενά του (Καταστατικό Χάρτη της Μεγάλης Στοάς και Γενικό Κανονισμό της Μεγάλης Στοάς). Η άποψη αυτή εκφράστηκε από τη Διορθόδοξη Επιτροπή, (Άγιο Ορος 1930), τη γνωμάτευση της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, (Αθήνα 1933), και τις αποφάσεις της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, (Αθήνα 1933,1972 και 1996). Σύμφωνα με τις παραπάνω αποφάσεις, κατά την Ορθόδοξη Εκκλησία ο Μασονισμός είναι θρησκεία, γιατί οι μασονικές Στοές έχουν έντονο θρησκευτικό χαρακτήρα. Οι αποφάσεις αυτές βασίστηκαν σε κείμενα των ίδιων των μασόνων, τα οποία περιέχουν διδασκαλίες για το Θεό και την ψυχή και δέχονται την πίστη σε Θεό, που τον ονομάζουν Μ.Α.Τ.Σ. (Μέγας Αρχιτέκτων του Σύμπαντος).
• Η γνωστοποίηση των αρχών και των σκοπών της οργάνωσης αυτής, σε όσους το επιθυμούν, λέγεται μύηση, γίνεται σταδιακά και έχει 33 βαθμούς (Οι τρεις πρώτοι βαθμοί είναι «μαθητής», «εταίρος», «διδάσκαλος». Ο μασόνος του 33ου βαθμού ονομάζεται «ύπατος, μέγας, γενικός επιθεωρητής»). Στην κορυφή φτάνουν λίγοι. Σύμφωνα με δημοσιευμένες μαρτυρίες πρώην μασόνων, οι μυήσεις είναι θρησκευτικές τελετές και γίνονται σε σκοτεινές αίθουσες με θρησκευτικά σύμβολα, και υποβλητική διακόσμηση (βωμούς, λαμπάδες, θυμιάματα, ξίφη κ.λπ.). Έτσι δοκιμάζεται η αντοχή και η ψυχραιμία του μυούμενου. Υπάρχουν ακόμη τελετές αντίστοιχες με αγιαστικές πράξεις της Εκκλησίας, και ειδικό τελετουργικό τυπικό για τη λειτουργία της Στοάς και τη ζωή των μελών της (γάμος, εγκαίνια ναού, κηδεία κ.λπ.). Η μασονική λατρεία μιμείται τα αρχαία ειδωλολατρικά μυστήρια και γίνεται από ειδικούς λειτουργούς. 
• Ο μασόνος με τη μύηση και με τους όρκους και τις υποσχέσεις που δίνει, με τη μυστικότητα που είναι υποχρεωμένος να τηρήσει χωρίς να το καταλάβει, βρίσκεται απόλυτα εξαρτημένος από τη Στοά του. Δεν επιτρέπεται και μετά την αποχώρησή του από τη Στοά να ανακοινώσει τα μυστικά και τα μυστήρια στα οποία έχει μυηθεί. Όταν αποχωρεί, χαρακτηρίζεται «εν υπνώσει» και μένει δεμένος μαζί της με τους δεσμευτικούς όρκους που έχει δώσει. Οι μέσοι πολίτες γίνονται συνήθως μέλη μιας Στοάς, προσδοκώντας υποστήριξη για την επαγγελματική και κοινωνική τους άνοδο (Ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γ. Πλαγιανάκος, σε πόρισμά του προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης θεωρεί «ασυμβίβαστη την ιδιότητα του δικαστικού και μασόνου», διότι οι δεσμευτικοί του όρκοι δεν επιτρέπουν στο δικαστή να είναι αμερόληπτος.). Η μυστικότητα όμως και η υπακοή που τους επιβάλλονται, είναι κατά την Εκκλησία τελείως αντίθετες με την εν Χριστώ ελευθερία. Ο αληθινός χριστιανός γίνεται προσωπικότητα ελεύθερη και κάνει τα πάντα στο φως, ζώντας «ώς τέκνον φωτός» (Εφ. 5,8).
• Λαμβάνοντας υπόψη όλα αυτά η Εκκλησία συνιστά στους πιστούς της να απέχουν από την Μασονία γιατί:
• Ο Μασονισμός, εφόσον διαθέτει δική του ηθική, μύηση και τελετουργία με ειδικό τυπικό, δίνει την εντύπωση μιας μυστικής και κρυφής θρησκευτικής οργάνωσης. Με την αλληλοϋποστήριξη των μασόνων καταργείται η αξιοκρατία• με τη λογοκρισία δημοσιευμάτων ή ομιλιών των οπαδών του, περιορίζεται η ελευθερία σκέψης και δράσης. Κάθε χριστιανός, αν θέλει να ανήκει στην Εκκλησία του Χριστού, πρέπει να αποφεύγει μια οργάνωση που τη χαρακτηρίζει απόλυτη μυστικότητα. Η ζωή του χριστιανού είναι κρυστάλλινη και δε συμβιβάζεται με αποκρυφισμό. Σύμφωνα με τη διακήρυξη της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος (1933, 1972 και σε ειδικό φυλλάδιο προς τον λαό το 1982 και το 1996), είναι αδύνατη η συνύπαρξη της ιδιότητας του χριστιανού με εκείνη του μασόνου», http://ebooks.edu.gr
• [5] https://www.impantokratoros.gr
• [6] Δράσεις αλληλεγγύης, «άνοιγμα» στην Εκκλησία. Ο Διοικητής της 2484 Ροταριανής Περιφέρειας Θεόδωρος Ασπασίδης στην «Ε», 29-11-2018, https://www.eleftheria.gr
• [7]  https://imlarisis.gr