ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΑ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
(ΠΕΡΙ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΑΠΟΡΙΩΝ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ)
Πρωτότυπο & Μετάφραση
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Α΄. Στον αγιασμένο δούλο του Θεού, τον πνευματικό πατέρα και δάσκαλο, τον κύριο μου Θωμά, ο ταπεινός και αμαρτωλός Μάξιμος, ανάξιος δούλος και μαθητής.
Β΄. Από τον πρώτο Λόγο του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου περί του Υιού απορία κι απόκριση στο εδάφιο: «Διά τούτο ενώ ήταν μονάδα από την αρχή, προχώρησε στη δυάδα και σταμάτησε στην τριάδα». Κι από τον δεύτερο Ειρηνικό τού ίδιου στο εδάφιο: «προχώρησε η μονάδα εξαιτίας τού πλούτου της, ξεπεράστηκε η δυάδα, επειδή πρόκειται για περισσότερο από την ύλη και τη μορφή, από τα οποία αποτελούνται τα σώματα, κι απαρτίσθηκε η τριάδα εξαιτίας τής τελειότητας».
Γ΄. «Με μια λέξη. Στη θεότητα και τη φύση την ανώτερη από τα πάθη και το σώμα να προσφέρεις τα υψηλότερα. Τα κατώτερα σ’ εκείνον πού δέχθηκε σύνθεση και πού για χάρη σου κενώθηκε και σαρκώθηκε και, καθόλου χειρότερο να το πούμε, πού έγινε άνθρωπος». (Του ίδιου, Λόγος Α΄ περί τού Υιού).
Δ΄. «Αυτός που τώρα συ καταφρονείς ήταν κάποτε πάνω από σένα. Αυτός που τώρα είναι άνθρωπος, ήταν ασύνθετος. Έμεινε αυτό που ήταν και έλαβε ότι δεν ήταν. Στην αρχή υπήρχε χωρίς αιτία (ποια είναι η αιτία του Θεού;). Ύστερα όμως γεννήθηκε και για κάποια αιτία. Η αιτία ήταν να σωθείς εσύ ο αλαζόνας που περιφρονείς την θεότητα για τούτο, ότι καταδέχθηκε την υλικότητά σου, ενώθηκε με τη σάρκα μέσω του νου κι έγινε άνθρωπος, ο κάτω Θεός, όταν αναμείχθηκε με τον Θεό κι έγινε ένας με νίκη του ανώτερου στοιχείου, για να γίνω σε τόσο βαθμό θεός, όσο εκείνος έγινε άνθρωπος» (Από τον ίδιο Λόγο, τού ίδιου).
Ε΄. «Επειδή ήταν Λόγος, δεν ήταν ούτε υπάκουος ούτε ανυπάκουος. Αυτά είναι γνωρίσματα των υποτακτικών κι εξαρτημένων από άλλους, το ένα των πιο πρόθυμων, το άλλο των άξιων για τιμωρία. Και σαν δούλος στη μορφή, συγκαταβαίνει στους ομοίους του ως δούλους και παίρνει την ξένη μορφή; παίρνοντας στον εαυτό του ολόκληρο εμένα με τα γνωρίσματα μου, για να δαπανήσει στον εαυτό του το χειρότερο στοιχείο, όπως φωτιά το κερί – ή όπως τον υδρατμό ο ήλιος και να μεταλάβω εγώ χάρη στην ένωση αυτή το δικό του στοιχείο. Για τούτο τιμά έμπρακτα την υπακοή και τη δοκιμάζει με τα παθήματά του. Γιατί δε φθάνει η διάθεση, όπως και σ’ εμάς, αν δεν περάσουμε μέσα από τις πράξεις. Το έργο είναι απόδειξη της διάθεσης. Δεν είναι άσχημο να υποθέσει κανένας και το άλλο ότι δηλαδή δοκιμάζει την υπακοή μας και με τα παθήματα του μετρά όλα τα δικά μας, με φιλάνθρωπη τέχνη, ώστε να μπορεί να νιώσει τα δικά μας με βάση τα δικά του και να ρυθμίσει την απαιτητικότητα και τη συγχωρητικότητά του λογαριάζοντας μαζί με το πάθος και την ασθένεια μας» (Του ίδιου, Λόγος Β’ περί του Υιού).
ΣΤ΄. Σχόλιο στην επιστολή του Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, επισκόπου Αθηνών, προς τον θεραπευτή Γάιο: «Παρατηρείς, πώς ο Ιησούς, που είναι περ’ απ’ όλα, είναι δεμένος κατά την ουσία με όλους τους ανθρώπους; Και ούτε που λέγεται άνθρωπος επειδή είναι αιτία των ανθρώπων, αλλά γιατί είναι ο ίδιος αληθινά, σύμφωνα με ακέραια την ουσία του, άνθρωπος».
Ζ΄. Στον Ιωάννη, τον αρχιεπίσκοπο της Κυζίκου, τη χαρά του Χριστού, από τον Μάξιμο.
Η΄. «Λυπάμαι τον εαυτό μου σαν συνεργάτη και δεν γνωρίζω πώς ν’ αποφύγω την ανταρσία του ή πως να μην ξεπέσω από τη σχέση μου με τον Θεό βαρημένος από τις πέδες που με τραβούν ή με κρατούν στο έδαφος» (Λόγος περί φιλοπτωχίας).
Θ΄. «Ποια είναι η σοφία που με περιβάλλει και το μέγα τούτο μυστήριο: Επειδή είμαστε μέρος του Θεού και προερχόμαστε από τον ουρανό, προς τον σκοπό να μην επαιρόμαστε για το αξίωμα μας, να μη μετεωριζόμαστε και να μην καταφρονούμε γι’ αυτό τον πλάστη μας, μήπως θέλει κατά την μάχη μας και τον αγώνα προς το σώμα να βλέπουμε προς αυτόν πάντοτε και να είναι παιδαγωγικός περιορισμός του αξιώματος η ασθένεια που είναι δεμένη μαζί μας;» ( Από τον ίδιο λόγο).
Ι΄. «Έως ότου η ύλη έχει από τον εαυτό της την αταξία, όπως μέσα σε ρεύμα» (Από τον ίδιο λόγο).
ΙΑ΄. «Γιατί ψηλότερο τίποτα δεν έχει ούτε που θα λάβει καθόλου» (Γρηγορίου Ναζιανζηνού, Λόγος εις άγιον Αθανάσιον).
ΙΒ΄. «Όποιος λοιπόν έλαβε την εξουσία με λόγο και θεωρία διαπερνώντας την ύλη και το σαρκικό τούτο, είτε νέφος πρέπει να το πούμε είτε προκάλυμμα, να φθάσει στον Θεό και να ενωθεί με το ολοκάθαρο φως, όσο είναι εφικτό στην ανθρώπινη φύση, θα είναι μακάριος για την ανύψωση του από δω και τη θέωση του εκεί επάνω. Τούτη τη χαρίζει ή γνήσια φιλοσόφηση και το ξεπέρασμα της φυσικής δυάδας εξαιτίας της ενότητας που νοούμε μέσα στην Τριάδα» ( Από τον ίδιο λόγο).
ΙΓ΄. Πως είναι η σάρκα νέφος και προκάλυμμα.
ΙΔ΄. Πως πραγματοποιείται η ηδονή.
ΙΕ΄. Πως γίνονται και πόσες είναι οι κινήσεις τις ψυχής.
ΙΣΤ΄. Θεωρία του περάσματος του Μωυσή από τη μέση της θάλασσας.
ΙΖ΄. Θεωρία της ανάβασης του Μωυσή στο όρος.
ΙΗ΄. Θεωρία της ηγεμονίας του Ιησού και του περάσματος του Ιορδάνη και της δεύτερης περιτομής από εκείνον με τα πέτρινα ξίφη.
ΙΘ΄. Θεωρία της Ιεριχούς και των επτά περιόδων της κιβωτού, των σαλπίγγων και του αναθέματος.
Κ΄. Θεωρία της Τύρου, του βασιλέα της και της άλωσης της.
ΚΑ΄. Θεωρία στο χωρίο «οι ουρανοί ανιστορούν τη δόξα του Κυρίου».
ΚΒ΄. Θεωρία στο χωρίο «ο πατέρας μου και η μητέρα μου μ’ εγκατέλειψαν».
ΚΓ΄. Θεωρία στην οπτασία του Ηλία μέσα στο σπήλαιο Χωρήβ.
ΚΔ΄. Θεωρία στον μαθητή του τον Ελισσαίο.
ΚΕ΄. Θεωρία στην Άννα και στον Σαμουήλ.
ΚΣΤ΄. Θεωρία σ’ αυτόν που κάνει αφορισμό ακάθαρτου σπιτιού.
ΚΖ΄. Θεωρία στον άγιο Ηλία και στη χήρα από τα Σαρεπτά.
ΚΗ΄. Θεωρία στη μεταμόρφωση του Κυρίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου